2023 YILI DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
1. Mevcut emtia fiilen sayılmak suretiyle değerlemesi yapılmalıdır.
2. Stok sayımında fiili durumla kaydi durum karşılaştırılarak noksanlık veya fazlalık varsa nedeni araştırılmalı ve katma değer vergisi de dikkate alınarak gerekli düzeltme işlemleri yapılmalıdır.
3. Stok sayım ve değerlemesinden sonra satılan malın maliyeti tespit edilerek kayıtlara alınmalıdır.
4. Maliyet bedeline aşağıda giderlerin dahil olduğu unutulmamalıdır.
i) İktisadi kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin artırılması ile doğrudan ilgili, gümrük vergileri, gümrük komisyonları, yükleme ve boşaltma, nakliye ve montaj giderleri ile resim ve harçlar, noter, tapu, mahkeme, değer tespiti, danışmanlık, komisyon ve ilan giderleri,
ii) İktisadi kıymetin finansmanında kullanılan kredilere ait faiz giderleri ve bunlara ilişkin kur farkları; emtiada emtianın stoklara girdiği tarihe kadar, diğer iktisadi kıymetlerde ise iktisadi kıymetin envantere alındığı hesap döneminin sonuna kadar olan kısmı ile söz konusu kredilere ilişkin giderler,
iii) İktisadi kıymetin stoklara veya envantere alındığı tarihe kadarki depolama ve sigorta giderleri,
vi) Gayrimenkullerde mevcut bir binanın satın alınarak yıktırılmasından ve arsasının tesviyesinden oluşan giderler.
5. Stoklarda varsa değer düşüklüğü bulunanlarla ilgili olarak takdir komisyonuna başvurulup gerekli karar alınmasıdır.
6. 01.01.2004 tarihinden önce aktifleştirilen iktisadi kıymetlerin cari yıla ilişkin amortismanları eski usul ve esaslar çerçevesinde, 01.01.2004 tarihinden sonra aktifleştirilen iktisadi kıymetlerin cari yıl amortismanları ise, Hazine ve Maliye Bakanlığınca ilan edilen oranlar dikkate alınarak hesaplanmalıdır.
Amortisman hesaplamaları yaparken; binek otomobillerinin amortismanları konusunda 2023 yılı için belirlenen:
A. Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 500.000.- TL’nın dikkate alınması gerekir.
B. Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin maliyette dahil edildiği veya binek otomobilinin ikinci el olarak iktisap edildiği durumlarda 950.000.- TL’ nın dikkate alınması gerekir.
C. 2023 yılı içinde alınan binek otomobilleri için kıst amortisman uygulaması gerekmektedir.
D. Belirtilen tutarın üzerinden ayrılan amortismanların KKEG olarak dikkate alınmalıdır.
7. 2023 yılı içinde satılan A.T.İ.K. nedeniyle ayrılmış bulunan amortismanlar satış esnasında dikkate alınmalıdır. Ancak KKEG olarak dikkate alınan amortismanlar satış sonrasında beyannamede beyan edilen gelirden indirilmelidir.
8. Satılan A.T.İ.K. ile ilgili olarak oluşan kâr, gerekli şartlar sağlanmışsa yenileme fonu hesabına aktarılmalıdır.
9. Zarar gören A.T.İ.K. ile ilgili olarak alınan sigorta tazminat bedeli iktisadi kıymetin değerinden fazla olan kısmı, gerekli koşulların varlığı halinde yenileme fonu hesabına atılabilir.
10. Kıst amortismana tabi tutulan iktisadi kıymetlerin, amortisman süresinin son yılında, ayrılmayan ilk yıla ilişkin amortisman tutarının gider kaydı yapılmalıdır.
11. İlk tesis ve taazzuv (kuruluş ve örgütlenme) giderleri ile özel maliyetler gibi aktifleştirilen giderlerin yıllık itfa payları hesaplanıp gider yazılmalıdır.
12. Peşin ödenen giderler içinde 2023 yılına ilişkin olanlarının alınıp cari yıl giderlerine atılması unutulmamalıdır.
13. Peşin tahsil edilen gelirler hesabında bulunan ve 2023 yılı geliri olan kısmın bu hesaptan alınarak cari dönem hasılatına eklenmelidir.
14. Alıcılarla (müşterilerle) ilgili cari hesap mutabakatları yapılmalıdır.
15. Satıcılarla ilgili cari hesap mutabakatları yapılmalıdır.
16. Bankalarla gerekli mutabakatlar sağlanmalıdır.
17. Yukarıda 14, 15 ve 16 ncı sıralarda sayılan her üç mutabakat sonucuna göre varsa farklılıklar için gerekli kayıtlar yapılmalıdır.
18. Kasa sayımı yapılarak kaydi durumla fiili durum karşılaştırılmalı farklılık varsa gerekli araştırma yapılıp kayıtlara alınmalıdır.
19. Döviz kasası Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlar esas alınarak değerlenmeli ve gerekli kayıtlar yapılmalıdır.
20. Bankadaki döviz hesapları Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlar esas alınarak değerlenmeli ve kayıtları yapılmalıdır.
21. Alınan çekler ile verilen çeklerin reeskonta tabi tutulması halinde oluşan farklar, vergilemede gelir veya gider olarak dikkate alınmalıdır.
22. Alacak ve borç senetleri istenirse reeskonta tabi tutulabilir. Alacak senetleri reeskonta tabi tutulması halinde borç senetleri de mutlaka reeskonta tabi tutulmalıdır. Senetlerde faiz oranı belli değilse, T.C. Merkez Bankası reeskont oranı uygulanarak gerekli kayıtlar yapılmalıdır.
23. Reeskont hesaplamalarında aşağıda belirtilen formüller kullanılmalıdır.
A. İç İskonto Formülü:
Nominal Değer x Faiz Oranı x Gün Sayısı
Reeskont Tutarı = -----------------------------------------------
36.000 + (Faiz Oranı x Gün Sayısı)
B. Peşin Değer Formülü:
Nominal Değer x 36.000
Peşin Değer = ---------------------------------------------------
36.000 + (Faiz Oranı x Gün Sayısı)
Reeskont Tutarı = Nominal Değer – Peşin Değer
24. Alacak senetleri ve borç sentleri reeskont işleminin aşağıdaki şekilde deftere kaydedilmelidir.
A. Alacak Senetleri Reeskont İşleminin Muhasebe Kaydı
-------------------------- / -------------------------
657 Reeskont Faiz Giderleri Hes. -----------
122 Alacak Senetleri Reeskontu Hes. ------------
------------------------- / ---------------------------
Alacak Senetleri Reeskont İşleminin Ertesi Yıl Kapanışının Muhasebe Kaydı
------------------------ / ---------------------------
122 Alacak Senetleri Reeskontu Hes. ------------
647 Reeskont Faiz Gelirleri Hes. ------------
-------------------------/ --------------------------
B. Borç Senetleri Reeskont İşleminin Muhasebe Kaydı
-------------------------- /---------------------------
322 Borç Senetleri Reeskontu Hes. ------------
647 Reeskont Faiz Gelirleri Hes. ------------
------------------------- / ---------------------------
Borç Senetleri Reeskont İşleminin Ertesi Yıl Kapanışının Muhasebe Kaydı
------------------------- /---------------------------
657 Reeskont Faiz Giderleri Hes. ------------
322 Borç Senetleri Reeskontu Hes. ------------
------------------------- / --------------------------
25. Yabancı para birimi üzerinden düzenlenen alacak ve borç senetleri de yukarıda belirtildiği şekilde reeskonta tabi tutulabilir. Senetlerde faiz oranı belli edilmemiş ise, Londra bankalar arası faiz oranı (LIBOR) esas alınmalıdır.
26. Bankalardaki vadeli mevduat hesaplarının dönem sonu itibariyle hesaplanan faiz tutarlarının gelir kaydı unutulmamalıdır.
27. Kullanılan banka kredileri ile ilgili olarak dönem sonuna kadar oluşan faiz tutarı hesaplanıp gider kaydedilmelidir.
28. Aktifte kayıtlı bulunan;
a. Hisse senetleri,
b. Fon portföylerinin %51’i Türkiye’de kurulu bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri,
alış bedeli ile değerlenmelidir.
c. Yukarıda sayılanlar dışındaki tüm menkul kıymetler borsa rayici ile değerlendirilmelidir. Borsa rayici yoksa veya borsa rayici muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılması halinde, değerlendirmeye esas bedel, menkul kıymetin alış bedelinin vadede elde edilecek gelirin (kur farkları dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye ilişkin kısmı eklenmek suretiyle tespit edilmelidir.
d. Ancak, borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kâr ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetler alış bedeli ile değerlemesi yapılmalıdır.
29. Dava ve icra safhasına giren alacaklar için karşılık ayrılıp gider kaydedilmelidir. Teminata bağlı alacaklar bu safhaya gelse bile karşılık ayrılmamalıdır.
----------------------- / ---------------------
128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hes. ----------
120 Alıcılar Hes. ----------
--------------------- / -----------------------
654 Karşılık Giderleri Hes. ----------
129 Şüpheli Tic. Alacaklar Karşılığı Hes. ----------
--------------------/ -------------------------
30. Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmeyen ve 8.900.- TL aşmayan alacaklar şüpheli alacak sayıldığı düzenlemesi dikkate alınarak gerekli karşılıklar ayrılmalıdır.
31. Mahkeme kararına veya kanaat verici bir belgeye dayanarak tahsil olanağı kalmayan alacaklar kayıtlardan silinmelidir. (Aciz vesikası alacağı değersiz hale getirmez.)
32. Ortaklara verilen borçlara adat hesaplanıp,
a. Şirket kredi kullanmışsa kredi faiz oranı,
b. Kullanmamışsa reeskont oranı,
üzerinden faiz hesaplanıp fatura düzenlenmeli ve %20 KDV uygulanmalıdır.
33. Dönem giderleri ile ilgili yansıtma kayıtları yapılarak, gelir ve gider hesaplarının tamamı dönem kâr veya zarar hesabına aktarılmalıdır.
34. Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesine eklenmek üzere, yıl içinde tevkif yolu ile ödenen vergilerin belgelendirilmesi ilgili olarak, tevkifat yapan kurum ve kuruluşlardan gerekli yazılar alınmalıdır.
35. Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesine dahil edilen yurt dışı gelirlerinden ilgili ülkede kesilen vergilerin mahsubu ve tevsiki için ilgili resmi makamlardan alınan ve Türk elçilik veya konsolosluğunca onaylanan belgelerin tercüme edilmiş halinin beyannameye eklenmek üzere temin edilmesi gerekmektedir.
36. Vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, yeniden değerleme, zarar mahsubu ve benzeri hükümlerden yararlanılması Yeminli Mali Müşavir tasdik raporunun ibraz edilmesi şartına bağanmış konularda, raporun süresinde verilmemesi, bu sürede verilmeyen hallerde ise, mükellefe verilen 60 günlük ek süre içinde verilmesi aksi halde söz konusu haktan yararlanılamayacağı ve ayrıca 230.000 TL’den az 2.300.000 TL fazla olmamak üzere yararlanılacak tutarın %5 oranında özel usulsüzlük cezasını kesileceği hususunda mükellefler uyarılmalıdır.
37. Yapılan bağış ve yardımların gider yazılması yerine, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edilen gelirden indirilmesi esası getirilmiş olduğu hususu dikkate alınmalı ve buna göre bağış ve yardımların tamamı önce kanunen kabul edilmeyen gider olarak beyanname üzerinde kazanca eklenmeli ve daha sonra gelirden indirilecek bağış ve yardımların tutarı kazancın %5’ine (kalkınmada öncelikli yörelerdeki gelir vergisi mükellefler bakımından %10’una) (Kurumlar Vergisi Kanununun 10/1-c maddesi uyarınca kurumlar vergisi mükelleflerince sadece %5’ine) kadar olan kısmı ile oranlamaya tabi olmayan diğer bağış tutarlarının tamamı beyannamede ayrıca gösterilmek suretiyle kazançtan indirilmelidir. (indirilen tüm bağış ve yardımların makbuz karşılığında yapıldığının kontrol edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Ayrıca banka aracılığı gönderilen bağış ve yardımlarda banka dekontunun yeterli olduğundan, ayrıca dernek veya vakıflardan makbuz alınmasına gerek yoktur.)
İndirim konusu yapılacak %5 veya %10 oranlarının hesaplamasında aşağıda yer verilen formül uygulanarak hesaplanması gerekmektedir.
Formül: Kurum Kazancı - (Geçmiş yıl zararları + İştirak kazancı) x %5 veya %10
38. Aşağıda belirtilen özel kanunlarına göre yapılan ve miktar sınırlamasına tabi olmayan bağış ve yardımlar da önce KKEG olarak dikkate alınıp kazancın varlığı halinde beyannamede ayrıca gösterilerek indirilmelidir.
i. Türkiye Kızılay Derneğine yapılan nakdi bağışlar,
ii. Yeşilay Cemiyetine yapılan nakdi bağışlar,
iii. 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamında bağış toplayan kurum ve kuruluşlar ile milli veya mahalli yardım komitelerine yapılan bağışlar,
iv. 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu uyarınca üniversitelere ve yüksek teknoloji enstitülerine yapılan bağışlar.
v. 222 sayılı İlk Öğretim ve Eğitim Kanunu kapsamında ilk Öğretim kurumlarına yapılan bağışlar.
vi. 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu uyarınca Sosyal Yardımlaşma ve dayanışma Fonuna yapılan bağışlar.
vii. 3338 sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Kanunu gereğince Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfına yapılan bağışlar.
viii. 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu uyarınca Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna yapılan bağışlar.
ix. 2878 sayılı Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurum Kanununa dayanılarak Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumuna ve bağlı kuruluşlarına yapılan bağışlar.
x. 278 sayılı Türkiye Bilimsel Teknik Araştırma Kurumu Kanunu uyarınca söz konusu TÜBİTAK’a yapılan bağışlar.
xi. 4122 sayılı Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu gereğince yapılan harcamalar.
xii. 6721 sayılı Türkiye Maarif Vakfı Kanunu kapsamında yapılan bağışlar,
xiii. 7430 sayılı Antalya Diplomasi Formu Vakıf Kanunu kapsamında yapılan bağışlar,
xiv. 7432 sayılı Uludağ Alanı Hakkında Kanunu kapsamında yapılan bağışlar,
xv. 7439 sayılı Türk Arkooloji ve Kültür Mirası Vakfı Kanunu kapsamında yapılan bağışlar,
xvi. 7441 Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması Hakkında Kanun kapsamında yapılan bağışlar.
39. Gelir veya kurum kazancının tespitinde gider olarak kabul edilmeyen diğer kanunen kabul edilmeyen giderler tespit edilerek beyannamede kurum kazancına eklenmesi unutulmamalıdır.
Kanunen kabul edilmeyen giderlerin yer aldığı kanun ve ilgili maddeleri itibarıyla aşağıda yer verilmiştir;
a- GVK’ nun 40 ve 41 inci maddesinde yazılı giderler,
b- KVK’ nun 11 inci maddesinde yazılı giderler,
c- KDVK’ nun 30/1-d maddesinde yazılı giderler,
d- MTVK’ nun 14 üncü maddesinde yazılı motorlu taşıtlar vergisi,
e- Gid. VK’ nu kapsamında ödenen özel iletişim vergisi,
f- 5602 sayılı Kanun gereğince öden şans oyunları vergisi,
g- VUK’ nunda yazılı şüpheli alacaklar karşılığı dışında ayrılan her türlü karşılıklar (Kıdem tazminatı karşılığı, teminatlı alacaklar için ayrılan şüpheli alacak karşılığı, değer düşüklüğü karşılığı gibi.)
40. Serbest bölgelerden elde edilen gelirlerin istisna olarak dikkate alınması gerekmektedir.
41. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında elde edilen kazançların kurumlar vergisinden istisna olduğu unutulmamalıdır.
42. Türk Gemi Siciline kayıtlı gemilerin işletilmesinden sağlanan kazançların varlığı halinde bu kazançların kurumlar vergisi istisna edildiği unutulmamalıdır.
43. Gelir Vergisi Kanununun geçici 69 uncu maddesi hükmü uyarınca varsa yatırım indirimi istisna tutarı belirlenmelidir. Buna göre;
A. 31.12. 2005 tarihi itibariyle indirim konusu yapılamamış ve 2023 yılına devreden yatırım indirim istisna tutarlarının indeksleme yapılarak ticari/zirai kazançtan veya kurum kazancından indirilmesi unutulmamalıdır.
B. 24.04.2003 tarihinde önce yapılan müracaatlara istinaden alınan Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında başlanılan ve 01.01.2016 tarihinden sonra yapılan yatırımlar nedeniyle 2023 yılına devreden yatırım indirimi istisna tutarlarının indeksleme yapılarak kurum kazancından indirilmesi sağlanmalıdır.
Yukarıdaki (B) şıkkında belirtilen şekilde kurumlarca yararlanılan yatırım indirim istisnası tutarı üzerinden, kazancın dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın mutlak surette, G.V.K. nun Geçici 61 inci maddesi kapsamında %19.8 oranında gelir vergisi kesintisi yapılacağı hususu unutulmamalıdır.
C. Gelir Vergisi Kanunu’nun yürürlükten kaldırılan 19 uncu maddesi kapsamında 2005 yılında başlanmış olup iktisadi ve teknik bütünlük arz eden ve 01.01.2006 tarihinden sonra gerçekleştirilen yatırımlar nedeniyle yapılan yatırım harcamalarının %40’ı olan yatırım indirimi istisnası tutarının 2023 yılına devreden tutarın da endeksleme yapılarak ticari/zirai kazancın veya kurum kazancının vergilendirilmesi sırasında dikkate alınmalıdır.
44. 2023 yılının en son torba yasası olan 7491 sayılı Kanun, 28.12.2023 tarihi ve 32413 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanmış olmasına rağmen aşağıda yer verilen düzenlemelerin 2023 vergilendirme dönemi içinde uygulanacağından;
A. Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki kurumlardan elde edilen, Gelir Vergisi Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarının yarısı, bu kurumların ödenmiş sermayesinin en az %50’ sine sahip olunması ve kâr payının elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi şartıyla gelir vergisinden istisna edilmesi, Gelir Vergisi Kanununun 22 nci maddesinde hüküm altına alınmış olduğundan, bu tür istisna uygulaması unutulmamalıdır.
B. Gelir Vergisi Kanununun 40/1 inci maddesinde yapılan düzenlemede; bu bentte yer alan parantez içi hükmü (ihracat, yurt dışında inşaat ve onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yazılı giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hasılatın binde beşini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri de indirebilirler.) yürürlükten kaldırılmış olduğundan bu hükme istinaden 2023 yılında herhangi bir götürü gider düşülmemesi gerekmektedir.
C. Gelir Vergisi Kanununun 89 ncu maddesinde yapılan düzenlemede; Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın; kazancın, elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi şartıyla %80’si, beyannamede ayrıca gösterilerek kazançtan indirilmesi unutulmamalıdır.
D. Kurumlar Vergisi Kanunun 5 inci maddesinde yapılan düzenlemede; Kanunî ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki yabancı kurumların sermayesine iştirak eden kurumların, bu iştiraklerinden elde ettikleri iştirak kazançları için istisna oranı, iştirak payını elinde tutan şirketin yurt dışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az % 50 sine sahip olması ve kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmesi şartıyla, bu bentte belirtilen diğer şartların sağlanması koşulu aranmaksızın %50 olarak uygulanacağı hüküm altına alınmış olduğundan bu istisnanın da uygulanması unutulmamalıdır.
45. Ayrıca Kurumlar Vergisi Kanununun 5, 5/A ve 5/B maddeleri ile geçici 14 üncü maddesi kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilen varsa aşağıda belirtilen kazançlar tespit edilerek kurum kazancından indirilmesi sağlanmalıdır.
a. Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımından elde edilen kazançlar (İştirak kazancı.),
b. Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkanı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde edilen kâr payları (İştirak kazancı.),
c. Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları (İştirak kazancı.),
d. Yurt dışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar,
f. Yurtdışı inşaat ve onarım işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlar,
g. Portföy ve fon işletme kazançları,
h. İştirak satışlarında %75’i ile 7456 sayılı Kanunun 22 nci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen Ek 16 ncı maddesi hükmü gereğinde; 7456 sayılı Kanunun yayım tarihinden önce kurumların aktifte en az iki yıl süreyle bulanan taşınmazların satılmasında, taşınmaz satışında elde edilen kârlarına, kaldırılan bu istisnanın %25 olarak uygulanacağı unutulmamalıdır.
i. Banka borçlarının ödenmesinde kullanılan gayrimenkul ve iştirak hisseleri satış kazançları,
j. Bankaların, finansal kiralama veya finansman şirketlerinin alacak karşılığında edindikleri gayrimenkullerin satışından sağlanan kazançların %50’si ile diğer değerlerin satışından doğan kazançların %75’i,
k. Kurumların yurt dışında bulunan iş yerleri veya daimi temsilcileri aracılığı ile elde ettikleri kurum kazançları,
l. Eğitim kazançları,
m. Rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden sağlanan kazançlar,
n. Kooperatiflerin ortakları için hesapladıkları risturnlar.
o. Her türlü taşınır ve taşınmaz malların Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması koşuluyla, kurumlar tarafından finansal kiralama şirketleri, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarına satışından doğan kazançlar ve kurumlarca söz konusu varlıkların devralındığı kuruma kira süresi sonunda devrinden doğan kazançlar,
ö. Her türlü varlık ve hakların, kaynak kuruluşlarınca, kira sertifikası ihracı amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması koşulu ile varlık kiralama şirketlerine satışı ile varlık kiralama şirketlerince bu varlıkların devralındığı kuruma satışından doğan kazançlar,
p. Yabancı fon kazançları,
r. Sınai mülkiyet haklarından elde edilen kazançlar.
s. 7352 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle KVK’ na eklenen Geçici 14 üncü maddesi kapsamındaki kur korumalı mevduat hesaplarından elde edilen kur farkı, faiz ve kâr payı ile diğer kazançlar.
46. 01.01.1999 tarihinden önce işletmeye dahil olup işte kullanılan taşıtların aynı zamanda zati ve ailevi ihtiyaçlarda da kullanılması nedeniyle bu araçların amortismanlarının ½’si gider olarak dikkate alınmadığı hususunun dikkate alınarak, söz konusu taşıtların 2023 yılında satılması halinde, gider kaydedilmeyen amortisman tutarının beyanname üzerinde, diğer indirimler kısmında gösterilerek, kazançtan indirilmesi unutulmamalıdır.
47. Beyan edilen kazanca göre ödenecek kurumlar vergisi ve eski hükümlere göre yararlanılan yatırım indirimi istisnası tutarı üzerinden GVK’nun geçici 61 inci maddesi kapsamında kesilen %19.8 gelir vergisi toplamının, 31.12. 2023 tarihli bilanço ve gelir tablosunda (Dönem Kârı ve diğer yasal yükümlülükler karşılığında) gösterilmelidir.
48. 2023 yılına ilişkin olup, kurumlar vergisi beyannamesi verilene kadar gelen gider faturalarının KDV tutarları hariç 2024 yılı kanunu defter kayıtlarına geçmiş yıl gideri olarak kaydedilip, kurumlar vergisi beyannamesinde bu fatura toplamları diğer indirimler sütununda gösterilerek matrahtan indirilmesi sağlanmalıdır.
49. 2022 yılına ilişkin olup 2023 yılı kayıtlarına alınan geç gelen fatura bedelleri, 2022 yılı kurum kazancından beyanname üzerinden indirilmiş olacağından, bu tutarların 2023 yılı beyanı sırasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak kurum kazancına eklenmesi unutulmamalıdır.
50. 2020 vergilendirme döneminde satılan ve satıştan doğan kârın yasanın aradığı koşullara uygun olarak, bilançonun pasifindeki yenileme fonu hesabında tutulan ve 2023 yılı sonuna kadar satılan iktisadi kıymetin yenilenmesi veya benzeri mahiyette bir iktisadi kıymetin iktisabında kullanılmamış olması durumunda, bu tutarın tamamı 2023 gelirlerine dahil edilmesi gerekmektedir.
51. Aynı şekilde, 2020 yılında zayi olan iktisadi kıymetler karşılığında alınan sigorta tazminatın fazlasını, yasanın aradı koşullara uygun bilançonun pasifindeki yenileme fonu hesabında tutulan ve 2023 yılı sonuna kadar zayi olan iktisadi kıymetin yenilenmesi veya benzeri mahiyette bir iktisadi kıymetin iktisabında kullanılmamış olması durumunda, bu tutarın tamamı 2023 gelirlerine dahil edilmesi gerekmektedir.
52. Örtülü sermayeye ilişkin faiz ve benzeri ödemeler ile örtülü yoldan dağıtılan kazançlar bir yandan kanunen kabul edilmeyen gider olması yanında, diğer yandan bu ödemeler hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış kâr payı sayıldığı hususu unutulmamalı ve ödenen bu tutarlar brütleştirilmek suretiyle üzerinden kâr dağıtımına ilişkin %10 oranında yapılacak vergi kesintisine ilişkin muhtasar beyannamenin 26.01.2024 tarihine kadar verilmesi ve kesilen verginin 26.01.2024 günü akşamına kadar ödenmesi sağlanmalıdır.
Örnek 1. A.Ş. Ortaktan aldığı 2.400.000.- TL. borç karşılığında 2023’ de 240.000.- TL faiz ödemiş ve finansman gideri yazmıştır. Dönem başı öz sermayesi 600.000.- TL’dir. (Bu borcun tamamı 2024 yılında ödenecektir.)
- Örtülü Sermaye Tutarı = Ort. Alınan Borç - (Öz sermaye x 3)
600.000.- TL = 2.400.000.- – (600.000.- x 3)
- Örtülü Ser.İlişkin Faiz = Örtülü Sermaye x Ort.Ödenen Faiz
Ort. Alınan Borç Toplamı
60.000.- TL = 600.000.- x 240.000.- (K.K.E.Gider yazılır.)
2.400.000.-
- Dağıtılan net kâr payı = Örtülü Sermayeye ilişkin faiz olup 60.000.- TL’dir.
- Dağıtılan kâr payının net tutarı %10 kesinti oranına göre brüt tutarı =60.000.- x 100/ 90 = 66.666,66 TL olup, bu tutar üzerinden yapılacak vergi kesintisi (66.666,66 x %10) = 6.666.66 TL olacaktır.
- Bu tutar vergi 26.01.2024 günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan edilip 26.01.2024 günü akşamına kadar ödenmesi ve ödenen bu tutar kurumca 2023 yılı veya 2024 kayıtlarına KKEG yazılması gerekir.
Örnek 2. A.Ş. 2023 yılında ilişkisiz kişiye 1.450.000.- TL sattığı tekstil makinasının bir benzerini aynı vade ve koşullarda ortağının kardeşine 1.400.000.- TL satmıştır.
- Transf. Fiy.Yoluyla Örtülü Dağıtılan Kazanç = Emsal Fiyatı - İlişkili Kişiye Yapılan Satış Bedeli.
50.000.- TL = 1.450.000.- TL – 1.400.000.- TL
- Transf. Fiy. Yoluyla Örtülü olarak dağıtılan 50.000.- TL KKEG olarak kurum kazancına eklenmesi yanında ayrıca dağıtılan net kâr payının olarak %10 vergi kesintisine tabi tutulacaktır.
- Buna göre 50.000.- TL’nin %10 kesinti oranına göre brüt tutarı = (50.000.- x 100/ 90) = 55.555.55 TL olup, bu tutar üzerinden yapılacak vergi kesintisi (55.555.56 x %10) = 5.555,55 TL olacaktır.
- Bu tutar vergi 26.01.2024 günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan edilip 26.01.2024 günü akşamına kadar ödenmesi ve ödenen bu vergi tutar kurumca 2023 veya 2024 yılı kayıtlarına KKEG yazılması gerekir.
53. KVK.’un 7 inci maddesi ile GVK.’un 75 inci maddesi uyarınca 31.12.2023 tarihi itibariyle elde edilmiş sayılan kontrol edilebilen kurum kazancı veya kâr payı tutarlarının beyannameye ithal edilmesi unutulmamalıdır.
54. 2023 yılı kurum kazançlarının beyanı üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisi hesaplamasında aşağıda yer verildiği üzere kurumlar vergisi oranları farklılık gösterdiği hususu dikkate alınarak kurumlar vergisi hesaplamalarında hataya yer verilmemesi gerekmektedir.
A. Bankalar, 6361 saylı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançlaına uygulanacak vergi oranı %30,
B. Yukarıdaki (A)’da yer verilen kurumlar dışındaki kurmlar vergisi mükellefleri için vergi oranı %25,
C. Bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri dışında, payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumların paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemine ait kurum kazançlarına kurumlar vergisi oranı %23,
D. İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı %20, Aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak imalatçı veya tedarikçi kurumların, dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına da vergi oranı %20 olarak uygulanacaktır.
E. Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı %24
F. Diğer yandan; 15.6.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’a uygun yeni veya tevzi yatırım yapanlar bahsi geçen kararnamenin 15 nci maddesi uyarınca indirimli kurumlar vergisi uygulamasından yararlanmayı gözden kaçırmamalıdırlar.
55. Yurt dışında ödenen vergilerin mahsubunda yasada belirtilen belgeler temin edilerek tercüme ettirilmesi ve beyannameye eklenmelidir. (Bu şekilde mahsup edilecek verginin tutarı, yurt dışı kazanç üzerinden Türkiye’de alınacak vergiden fazla olmayacağı gözden kaçırılmamalıdır.)
56. Geçici vergi uygulaması nedeniyle, geçici vergi dönemleri itibariyle,
a) Amortisman ayıranlar dönem sonunda amortisman ayırmaktan vazgeçebilirler.
b) Amortisman hesaplamayanlar, dönem sonunda amortisman ayırabilir ve gider yazabilirler.
c) Alacak ve borç senetlerini reeskonta tabi tutmayanlar dönem sonu itibariyle reeskont yapabilirler.
d) Alacak ve borç senetlerini reeskonta tabi tutanlar dönem sonunda reeskonttan vazgeçebilirler.
e) Yıl içinde yararlanılan yatırım indirimi istisna uygulamasından, verilen geçici vergi beyannamelerinin düzeltilmesi koşulu ile vazgeçebilirler.
f) Geçici vergi dönemlerinde yararlanılmayan yatırım indirimi istisna uygulamasından dönem sonunda yararlanılabilir.
g) Geçici vergi dönemlerinde dikkate alınan diğer istisna ve indirimlerden dönem sonunda vazgeçilebilir.
i) Geçici vergi dönemlerinde dikkate alınmayan diğer istisna ve indirimler dönem sonunda dikkate alınabilir.
57. GVK’nun mükerrer 112 nci maddesinde yer alan şartların varlığı halinde, 4.400.000.- TL fazla olmamak koşulu ile hesaplanan gelir/kurumlar vergisinin %5’i olarak hesaplanan vergi indiriminden yararlanılmalıdır.
58. 2023 yılında nakit sermaye artırımında bulunan kurumlar ile 2023 yılında kurulmuş olanların nakit sermaye tutarları üzerinden, yasal şartların varlığı dikkate alınarak %50, yeni kurulan veya sermaye artırımda bulunan kurumların yurt dışından getirilen nakit sermayelerinde ise, %75 oranında faiz indiriminde yararlanmaları sağlanmalıdır.
Bu uygulamada dikkate alınması gereken ve Merkez Bankasınca açıklanan en son ticari kredi faiz oranı %52,73 olup, kurum kazancından indirilecek faiz indirim tutarının hesaplamasında aşağıdaki formül kullanılmalıdır.
Kurum kazancından Nakdi Sermaye Ticari kredi İndirim
İndirilecek tutar = Artışı x Faiz oranı x oranı x Süre
Bu uygulama süresi; sermaye artırım kararının veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi ile bu dönemi izleyen dört hesap döneminden sonra uygulanamayacaktır.
Ayrıca, belirtilen dönemler içinde sermaye azaltılması halinde, azaltılan sermaye, faiz indirimi uygulamasında dikkate alınmayacaktır.
59. Tekraren ifade etmek isterim ki, taşıtlara ilişkin olarak;
a) İşletmenin aktifinde kayıtlı olan veya kiralanan taşıtların işte kullanılmayanlarına (şirket ortaklarının eş ve çocuklarınca kullanılan) ait amortismanlar ile tüm giderlerinin,
b) İşletmenin aktifinde kayıtlı bulunan veya kiralanan taşıtlara ilişkin olan her türlü giderin KKEG olarak dikkate alınan %30’unun,
c) Kiralanan araçlarla ilgi olarak her bir araç için ödenen ve 17.000 TL aşan aylık kira tutarları ile iktisap edilen araçlarda ÖTV ve KDV toplamı 440.000 TL aşan tutarların KKEG olarak dikkate alındığının,
d) Binek otomobillerin amortismanı, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 500.000.- TL, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin maliyete dahil edildiği veya binek otomobilinin ikinci elden iktisap edildiğinde 950.000.- TL üzerinden,
doğru hesaplanıp hesaplanmadığının kontrol edilmesi unutulmamalıdır.
60. Finansman gider kısıtlamasında gerek uygulama kısa ve uzun vadeli borçlar içinde yer alan ve üzerinden her hangi bir şekilde (faiz, komisyon, kur farkı, kâr payı ve benzeri bir ödeme yapılmamış olanları (ay sonlarında ücret, vergi tahakkukları ile ayrılan her türlü karşılıklar ile ortaklardan alınan ve faiz ve benzeri bir ödeme yapılmayan TL cinsinden borçlar, bankalardan alınan ve karşılığında herhangi bir faiz ödenmeyen spot kredileri (tebliğe rağmen) özkaynak mukayesesinde dikkate almaksızın hesaplama yapanların ihtirazı kayıtla beyanname vermelerini öneririm.
61. 2023 dönemine ilişkin olarak yukarıda belirtilen dönem sonu işlemleri tamamlayıp 31.12.2023 tarihi itibarıyla bilanço ve kâr zarar cetveli düzenlenecek ve bu mali tablolar esas alınarak yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi düzenlenecek ve bu mali tablolar yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesine eklenecek.
62. Vergiye esas olarak düzenlenen 31.12.2023 tarihli bilanço esas alınarak VUK.’nun mükerrer 298/A maddesi hükmü ve ikincil mevzuat olarak 555 sıra no.lu VUK Genel tebliğ açıklamaları dahilinde enflasyon düzeltmesi ile ilgili olarak gerekli işlemler yapılacak ve bu düzeltmelerin defter kayıtları yapılarak ikinci bir bilanço daha çıkarılacak ve bu bilançoda verilen yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesine eklenecektir.
63. Enflasyon düzeltmesi sonrasında çıkarılan bilanço 2024 yılının açılış yevmiye maddesi olarak defter kayıtlarına intikal ettirilecektir.
64. Bu arada hemen ifade edelim ki, 555 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinde yapılan açıklamalarda yasada yer almayan ve 2003 yılında yapılan enflasyon düzenlemesinde uygulanan ve bu gün itibariyle yürürlüğü kaldırılmış VUK’nun geçici 25 inci maddesinde yer verilen düzenlemelere dayanak yapıldığı izlenmiş olup, buna ilişkin bir yasal düzenleme beklentisinin olduğu hususunun da göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
65. Finansman gider kısıtlaması uygulamasında; gerek süreler konusunda ve gerekse öz kaynak mukayesesinde dikkate alınması tebliğde yer verilen kısa ve uzun vadeli borçlar konusunda vaki itirazlar karşılığında vergi mahkemelerince verilen onlarca olumlu kararların varlığı yanında, Bölge İdare Mahkemesinin olumlu kararlarının olduğunu aşağıda vereceğim örnek kararlarla hatırlatmak isterim.
a) Adana 1 No.lu Vergi Mahkemesi’nin 21.12.2022 tarih ve E. 2022/564, K.2022/1478 sayılı, b) Trabzon Vergi Mahkemesi’nin 28.12.2022 tarih ve E. 2022/289, K. 2022/505 sayılı, c) Balıkesir Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/300, K.2022/909 sayılı, ç) Balıkesir Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/301, K.2022/901 sayılı, d) Malatya Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/289, K.2022/636 sayılı, e) Malatya Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/288, K.2022/634 sayılı, f) Malatya Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/290, K. 2022/635 sayılı, g) Ordu Vergi Mahkemesi’nin 17. 02. 2023 tarih ve E.2022/159, K.2023/46 sayılı, ğ) Sakarya Vergi Mahkemesi’nin 28.02.2023 tarih ve E.2022/379, K.2023/157 sayılı, h) Adana 1 No.lu Vergi Mahkemesi’nin 21.12.2022 tarih ve E. 2022/564, K.2022/1478 sayılı, ı) Trabzon Vergi Mahkemesi’nin 28.12.2022 tarih ve E. 2022/289, K. 2022/505 sayılı, i) Balıkesir Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/300, K.2022/909 sayılı, j) Balıkesir Vergi Mahkemesi 30.12.2022 tarih ve E.2022/301, K.2022/901 sayılı, k) Malatya Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/289, K.2022/636 sayılı, l) Malatya Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/288, K.2022/634 sayılı, m) Malatya Vergi Mahkemesi’nin 30.12.2022 tarih ve E.2022/290, K. 2022/635 sayılı, n) Ordu Vergi Mahkemesi’nin 17. 02. 2023 tarih ve E.2022/159, K.2023/46 sayılı, o) Sakarya Vergi Mahkemesi’nin 28.02.2023 tarih ve E.2022/379, K.2023/157 sayılı, ö) İstanbul 1 No.lu Vergi Mahkemesi’nin 26.01.2023 tarih ve E.2022/1240, K.2023/150 sayılı, p) Trabzon Vergi Mahkemesi’nin 28.12.2022 tarih ve E.2022/290, K.2022/506 sayılı, r) Manisa Vergi Mahkemesi’nin 21.10.2021 tarih ve E.2022/845, K.2022/1214 sayılı s) Konya 2 No.lu Vergi Mahkemesi’nin 22.12.2022 tarih ve E.2022/376, K.2022/965 sayılı. ş) Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. Vergi Dava Dairesinin 29.11.2023 tarih ve E.2023/73, K.2023/1296 sayılı
Kararları.
2024 VERGİLENDİRME DÖNEMİNE İLİŞKİN HATIRLATMALAR
1. 2023 yılı kanuni defterlerin tamamının yazdırılma işi bir an önce tamamlanmalıdır.
2. 2023 yılı yönetim kurulu karar defterinin kapanış tasdiki 2024/Ocak ayı sonuna kadar ve 2023 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdikinin ise, 2024/Haziran ayı sonuna kadar yaptırılmalıdır.
3. 2024 yılında kullanılacak defterlerin tasdiki 2023/Aralık ayı içinde yaptırılmalıdır.
4. 2023 yılında kullanılan kanuni defterlerin 2024 yılında da kullanılması durumunda, bu defterlerin tasdik işlemleri 2024/Ocak ayı içinde yaptırılmalıdır.
5. 2024 yılı yevmiye defterine yapılan açılış kaydından sonra, bir önceki yılda yapılan reeskont kayıtları, ters kayıt yapılarak kapatılmalıdır.
6. Sigorta şirketleri tarafında 2023 yılında ayrılarak gider kaydedilen muallak hasar karşılıkları, kazanılmamış pirim karşılıkları ve hayat matematik karşılıkları ile denge karşılıkları 2024 yılı açılış kaydından sonra, kâr hesabına aktarılmalıdır.
7. 2023 yılı vergilendirme dönemine ilişkin kurum kazancının beyanı sırasında, kurum kazancından indirilen ve eski hükümlere tabi tutulan yatırım indirimi istisna tutarı üzerinden en geç kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ay içinde, %19.8 oranında gelir vergisi kesintisi yapılmalı ve buna ilişkin muhtasar beyanname ertesi ayın 26 üncü günü akşamına kadar verilip, kesilen gelir vergisi 26 ncı günü akşamına kadar ödenmelidir.
8. 2023 yılı vergilendirme dönemine ilişkin kurum kazancının beyanı sırasında, kurum kazancından indirilen emeklilik yatırım fonlarının kazançları dışında kalan ve K.V.K’ nun 5/1- d maddesinde yazılı fon ve portföy kazançları üzerinden en geç kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ay içinde, %15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılmalı ve buna ilişkin muhtasar beyanname ertesi ayın 26 üncü günü akşamına kadar verilip, kesilen kurumlar vergisi 26 ncı günü akşamına kadar ödenmelidir
(DİKKAT bu tevkifat oranı 2009/4594 sayılı BKK ile bugün itibariyle %0 sıfır olarak uygulanmaktadır.)
9. 01.01.2023 tarihinden geçerli olmak üzere 30.11.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6434 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, Bağımsız denetime tabi şirketlerin belirlenmesi yeni esaslara bağlanmış olup, kararda belirtilen koşullar göz önünde bulundurularak mükelleflerin bilgilendirilmesi yerinde olacaktır.
10. 2023 yılı kurum kazancından (kârından) personele temettü ikramiyesi verilmesi düşünülüyor ise, gerekli kararların kurumlar vergisi beyannamesi verilmesinden önce alınmalıdır. Bu tutar 2023 yılı kurumlar beyannamesinde kazançtan indirilir ve gelir vergisi kesintisi beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar yapılır ve ertesi ayın 26 ncı gününe kadar beyan edilir ve 26 ncı günü akşamına kadar da kesilen vergiler ödenir.
11. a) İmtiyazname ve Ruhsatname almış olan kurumların Harçlar Kanunu’na ekli 8 sayılı tarifede yer verilen ve yıllık olarak ödenmesi gereken harçlar,
b) Motorlu taşıtlar vergisinin ilk taksiti,
c) İlan ve reklam vergileri,
2024/Ocak ayı içinde ödenmelidir.
12. 30.12.2022 tarihli ve 32059 (2 nci mükerrer) sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan 46 Sıra No.lu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği kapsamında, 2023 yılında Yeminli Mali Müşavirlik tasdik raporu aranacak işlemlere ve bunlara ilişkin hadler açıklanmış ve bu konularda Hazine ve Maliye Bakanlığınca herhangi bir tebliğ çıkarılmadığı sürece bu işlemlerde belirlenen hadler değiştirilmeksizin 2023 ve sonrasındaki yıllar içinde aynen uygulanmaya devam edeceği belirtilmiştir. Buna göre;
A- Süresi içinde “Tam Tasdik Sözleşmesi” bulunmayan mükelleflerin, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Genel Tebliği uyarınca yeminli mali müşavirlik tasdik raporuna istinaden alabilecekleri katma değer vergisi iadelerine ilişkin azami hadler şu şekilde belirlenmiştir.
B- Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1- e maddesinde yer verilen taşınmazlar ve iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlara ait istisna ile ilgili işlemlerde ilişkin had 663.000.-TL olarak belirlenmiştir.
C- 35 Sıra No.lu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğinde düzenlenen yatırım indirimi istisnasına ilişkin işlemlere ait had 1.508.000.-TL olarak belirlenmiştir.
Ayrıca söz konusu tebliğ ile; katma değer vergisi hariç tutarı 65.000.- TL aşmayan belgeler için karşıt inceleme zorunluğu bulunmadığı, ancak bir mükelleften bir aylık dönemde yapılan mal ve hizmet alımları toplamının 195.000.-TL’ yı aşması halinde karşıt inceleme yapılması gerektiği belirtilmiştir.
13. 2024 yılında dikkate alınacak bir kısım rakamsal bilgilere aşağıda yer verilmiştir,
İşsizlik Sigortası İşveren His. 400.05]= 23.502.94 TL’ dır.
C. İşçilere günlük olarak ödenen yemek bedelleri 170.-TL ve işyerine gidip gelme karşılığı ödenen tutar 88.- TL olarak belirlenmiştir.
D. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 05.01.2024 tarihli Genelgesiyle, 01.01.2024-30.06.2024 döneminde uygulanacak memur maaş katsayısı 0,760871 olarak belirlenmiştir. Bu veri çerçevesinde 2024 yılının ilk altı aylık döneminde uygulanacak olan gelir vergisinden müstesna çocuk zammı tutarları aşağıdaki gibi olmaktadır:
a) 0-6 yaş grubu için 500 x Aylık katsayı 380,44 TL
b) Diğer çocuklar için 250 x Aylık katsayı 190,22 TL
E. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 05.01.2024 tarihli Genelgesiyle açıklanan memur maaş katsayıları çerçevesinde, 01.01.2024 tarihinden itibaren uygulanacak olan kıdem tazminatı tavanı 35.058,58 TL’dir.
14. Kurumlar Vergisi Kanununun 10 ncu maddesi kapsamında kurum kazancını vergilendirilmesinde 2016/9092 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile indirilen Ar-Ge indirimine ilişkin söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı, 10.01.2023 tarih ve 32069 sayılı Resm, Gazete’ de yayımlanan 6652 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlükten kaldırılarak, bu kararda yapılan açıklamalar doğrultusunda Ar-Ge indirimi uygulamasında değişiklik yapılmıştır.
Bu değişiklik 1.1.2023 tarihinden geçerli olmak üzere uygulanacağından 2023 ve 2024 yıllarında Ar-Ge İndirimi bu karar kapsamımda işlem yapılması gerekmektedir.
15. Sorumlu sıfatıyla verilecek katma değer vergisi beyannamelerinin, vergilendirme dönemini takip eden ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar verilmesi ve verginin de aynı süre içinde ödenmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Açıklamalarımız 3.kişilere konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Derneğimiz, işbu doküman ve yorumların içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk üstlenmez. 3.kişiler her hangi bir hak talebinde bulunamaz.
EN